Voorgekomen risico’s in 2020
Belangrijkste was in 2020 de Coronapandemie en de maatregelen die zijn genomen om deze pandemie te bestrijden. Dit was niet voorzien. AVROTROS heeft hierop direct maatregelen genomen om de gevolgen voor personeel, programmering en bedrijfsvoering te beperken. Dit heeft tot gevolg gehad dat er maatregelen zijn genomen om de veiligheid van de medewerkers te kunnen garanderen, dat het overgrote deel van de programmering doorgang heeft kunnen vinden en dat de bedrijfsvoering niet ernstig is geraakt.
Op strategisch gebied was vooral de nieuwe mediawet van groot belang. De wet zal ingaan per 1 januari 2022, tegelijk met de nieuwe concessieperiode. AVROTROS heeft voor deze periode een erkenning aangevraagd en verwacht deze te krijgen. In de nieuwe mediawet worden de mogelijkheden voor de publieke omroep om eigen inkomsten te verwerven verder beperkt door het aanzienlijk beperken van de STER. Daarnaast komen er door het verlagen van de ledeneis wellicht een aantal nieuwe aspirantomroepen in het bestel. Dit zet druk op de budgetten van de bestaande omroepen die naar alle waarschijnlijkheid allen in het bestel zullen blijven.
Op operationeel gebied zijn het vooral de gevolgen van de maatregelen rondom Corona die van belang zijn geweest. Deze hebben echter, door alle getroffen maatregelen, beperkte gevolgen gehad op de operatie.
Op financieel gebied was ook in 2020 sprake van een forse druk op de liquiditeit als gevolg van de hoge productiekosten van nieuwe dramaseries. Deze druk is in de loop van 2020 afgenomen.
Op het gebied van compliance hebben zich in 2020 geen incidenten voorgedaan.
Organisatie
De inzet van AVROTROS als maatschappelijk betrokken en bewuste organisatie, is er altijd op gefocust om een hogere betrokkenheid te creëren tot baan- en functie-inhoud van het personeel. Dit om het talent dat AVROTROS in huis heeft te ontwikkelen, te laten optimaliseren en te behouden. De verantwoordelijke rol die een publieke omroep in de maatschappij heeft, begint bij verantwoordelijkheid voor en loyaliteit naar de directe medewerkers. De nieuwe slogan ‘de omroep voor ons’ is dan ook net zo toepasbaar op het publiek als op het personeel. AVROTROS is er voor hen en dat heeft zich ook tijdens de coronacrisis bewezen. De coronapandemie heeft er in 2020 voor gezorgd dat de manier van (samen)werken volledig is veranderd. Dit heeft echter amper invloed gehad op de werktevredenheid (hoog) of het ziekteverzuim (als vanouds laag).
Vrij snel nadat de eerste tekenen van de pandemie zich hebben aangediend, is op een zeer organische manier crisismanagement in werking getreden. Alle personeelsleden zijn vanuit huis gaan werken. Indien dit niet mogelijk was in verband met plaatsgebonden werkzaamheden, is de werkplek in het AVROTROS-pand coronaproof gemaakt. Bij het werk op afstand heeft het personeel alle benodigdheden, die zij voor de vaste werkplek nodig hebben om thuis te kunnen functioneren, in bruikleen meegekregen. Ook was er budget beschikbaar om de werkplek thuis geschikt te maken. Het Coronacrisisteam heeft richting de organisatie vooral ook ingezet op communicatie. In het begin meerdere malen per week, later toen de situatie normaliseerde iets minder frequent. Op deze manier is het voltallige personeel betrokken gebleven bij de organisatie.
Dat dit laatste succesvol was, was ook direct terug te zien in de resultaten van het Medewerker Belevingsonderzoek, waarvoor in 2015 de nulmeting is gedaan. Ruim 90 procent van de medewerkers werkt met plezier voor AVROTROS. Er is een significante stijging waarneembaar in het vertrouwen dat medewerkers hebben in de directie en de organisatie.
Over het hele jaar genomen waren er in 2020 gemiddeld 392 FTE in dienst (393 in 2019).
Gezond personeelsbeleid is voor AVROTROS een belangrijke pijler onder de maatschappelijke rol die het wil spelen. Gezondheidsmanagement, waaronder het Arbo- en verzuimbeleid, maakt daarom een aanzienlijk deel uit van het personeelsbeleid zoals AVROTROS dit voor ogen heeft, met als doorlopend doel de medewerkers duurzaam inzetbaar te houden. In coronatijd is gebleken hoe gedreven de medewerkers van AVROTROS zijn en hoe verbonden zij zich voelen met de organisatie. Thuiswerken heeft de arbeidsdynamiek veranderd, medewerkers hebben soms ook tijdens ziekte werkzaamheden vanuit huis verricht. Het lage ziekteverzuim waar AVROTROS trots op is, is ook onder druk van Corona niet verhoogd. Sterker nog, met een verzuimpercentage van gemiddeld 2,53 procent (meldingsfrequentie 0,52) is het ziekteverzuim zelfs weer een fractie lager dan in 2019.
De directie realiseert zich dat men een bijzondere verantwoordelijkheid heeft omdat de omroep publiek geld ontvangt om haar taken uit te oefenen. Integriteit is dan ook uitgangspunt van het beleid van AVROTROS. Belangrijk onderdeel daarvan is het voorkomen van belangenverstrengeling. Dit gebeurt door te sturen op een open organisatiecultuur waarin wordt gesproken over normen en waarden. Specifiek voor leidinggevenden geldt dat er aandacht is voor voorbeeldgedrag. Voor alle medewerkers geldt dat jaarlijks wordt gevraagd om een compliance verklaring in te vullen waaruit blijkt dat geen sprake is van belangenverstrengeling. Daarnaast is een klokkenluidersregeling van kracht conform de Governance code voor de publieke omroep.
Naleving van de wet- en regelgeving behoort tot de primaire taken van AVROTROS. Er is een focus op compliance bij de Mediawet, Aanbestedingswet, Algemene Verordening Gegevensbescherming, Wet normering topinkomens, de Governance code Publieke Omroep 2018. In 2018 zijn de Governancecode van het CIPO en de Beleidsregels van het Commissariaat van de Media over Governance en Interne Beheersing vernieuwd. Veel van de daarin opgenomen uitgangspunten waren al onderdeel van de governancebepalingen binnen AVROTROS. Op een aantal punten zijn deze geactualiseerd en uitgewerkt o.a. in de Mediacode van AVROTROS.
Er is continue aandacht voor de verbetering van de interne organisatie. Bedrijfsprocessen die deugdelijk zijn ingericht en zorgvuldig worden beheerst, leveren een belangrijke bijdrage aan een gedegen administratieve organisatie en verkleinen het risico dat publiek geld wordt besteed aan doeleinden waar het niet voor is bestemd. Zo wordt in de administratie een zorgvuldig onderscheid gemaakt tussen hoofd- en neventaken om publieke- en private geldstromen te kunnen verantwoorden. Ten aanzien van de interne beheersing constateert de onafhankelijke accountant dat deze passend is AVROTROS. Beheersingsmaatregelen zijn effectief ontworpen en aandachtspunten worden opgevolgd.
De financiële verslaglegging is opgesteld rekening houdend met Titel 9 boek 2 BW; De Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving (hierna RJ); Het Handboek Financiële Verantwoording Landelijke Publieke Media-instellingen, NPO en Ster 2020 (hierna: het handboek); Mediawet 2008, Mediabesluit 2008 en Mediaregeling 2008; Europese wet- en regelgeving; Wet normering topinkomens (en controleprotocol); Afsluit- en aanwijzingen brieven van voorgaande jaren, en Overige voorschriften en beleidsregels van het Commissariaat en is voorzien van een goedkeurende controleverklaring van de onafhankelijke accountant. AVROTROS staat aan het hoofd van een groep rechtspersonen waaronder voornamelijk uitgeverijen van programmabladen. Een toelichting daarop wordt gegeven in de jaarrekening onder groepsverhoudingen.